Τη μεγαλύτερη μηλοπαραγωγική περιοχή της Ευρώπης, το Νότιο Τυρόλο στη Βόρεια Ιταλία επισκέφθηκε το δεύτερο δεκαήμερο του Οκτωβρίου, για μια εβδομάδα, αντιπροσωπεία της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Μαγνησίας, συνεταιριστών του Ανατολικού Πηλίου και μηλοπαραγωγών..
Στην αντιπροσωπεία συμμετείχαν ο αντινομάρχης κ. Π. Μπατζιάκας, ο διευθυντής Αγροτικής Ανάπτυξης κ .Π. Ζυγούρης, η διευθύντρια Τουρισμού κα Μ. Θλιβερού, ο επίκουρος καθηγητής δενδροκομίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας κ Γ. Νάνος, εκπρόσωπος του ΕΘΙΑΓΕ, ο Πρόεδρος και μέλη του Δ.Σ του Συνεταιρισμού Ζαγοράς, γεωπόνοι στελέχη της Νομαρχιακής αυτοδιοίκησης, γεωπόνοι του συνεταιρισμού Ζαγοράς, εκπρόσωποι των Δήμων Ζαγοράς και Μουρεσίου και των αγροτικών συλλόγων Ζαγοράς, Πουρίου, Μακρυρράχης, Κισσού και Τσαγκαράδας.
Η επίσκεψη πραγματοποιήθηκε σε μια περιοχή με παρόμοιες κλιματολογικές συνθήκες και προβλήματα με το Πήλιο. Πριν από 35 χρόνια οι μηλοπαραγωγοί αυτής της περιοχής αντιμετώπιζαν πολλά προβλήματα και κυρίως υψηλό κόστος παραγωγής, μεγάλα δένδρα χαμηλής παραγωγικότητας και δυσκολίες στο εμπόριο.
Οι μηλοπαραγωγοί εκείνης της εποχής προχώρησαν σε μια σειρά σημαντικών βελτιώσεων σε όλους τους τομείς, έτσι ώστε σήμερα η περιοχή να είναι πρωτοπόρος στη τεχνική καλλιέργεια της μηλιάς , στην παραγωγή προϊόντων υψηλής ποιότητας και στην προώθηση των προϊόντων τους.
Πρώτος σταθμός της επίσκεψης ήταν ένα φυτώριο μηλιάς στην περιοχή της Βενετίας. Ένα φυτώριο έρευνας, εξειδικευμένο, όπου δημιουργούνται και νέες ποικιλίες μηλιάς.
'Η εξειδίκευση βοηθά στη δημιουργία νέων ποικιλιών με άριστα χαρακτηριστικά και σύμφωνα με τις απαιτήσεις του καταναλωτικού κοινού και των αγορών γενικότερα'
Ολες οι φυτωριακές μονάδες στην Ιταλία βρίσκονται σε μεγάλες αποστάσεις (100δες χιλιόμετρα) από τους οπωρώνες.
Στην Ελλάδα τα φυτώρια βρίσκονται πολύ κοντά στις περιοχές παραγωγής οπωροφόρων.
Επίσης ένα σωστό φυτώριο πρέπει να έχει στη διάθεσή του μεγάλες εκτάσεις. Σε κάθε έκταση αναπτύσσεται φυτωριακό υλικό μόνο για μια φορά και στη συνέχεια μεταφέρεται σε καθαρό χωράφι.
Αυτό δυστυχώς γίνεται με πολύ μεγάλη δυσκολία στην Ελλάδα.
Τα φυτώρια διαθέτουν εγκαταστάσεις αντιχαλαζικής προστασίας διότι η εργασία την οποία επιτελούν είναι πολύ σημαντική οικονομικά και είναι υψίστης σημασίας η προστασία από τη χαλαζόπτωση.
Η εν λόγω φυτωριακή μονάδα περιλαμβάνει ξεχωριστό τμήμα μελέτης και έρευνας νέων ποικιλιών και κλώνων.
Διενεργείται έλεγχος και επιλογή ποικιλιών στο φυτώριο από οφθαλμούς ώστε να διατηρούνται σταθερά τα βέλτιστα χαρακτηριστικά, ενώ οι νέες ποικιλίες που παράγονται είναι καλύτερες από τις ήδη υπάρχουσες.
Γίνεται έλεγχος και επιλογή των ποικιλιών ανάλογα με :
- την ποιότητα (χρώμα, σκληρότητα, νοστιμιά) των καρπών που παράγουν,
- την εποχή ωρίμανσης των καρπών,
- την παραγωγικότητα των δένδρων
Μετά τον έλεγχο των ποικιλιών ακολουθεί λήψη εμβολίων από τα επιλεγμένα δένδρα, εμβολιασμός και έλεγχος εκ νέου των καινούριων ποικιλιών και κλώνων.
Οι νέες ποικιλίες είναι απαραίτητες σε ένα δυναμικό σύστημα καθώς τα πάντα αλλάζουν.
Οι αλλαγές φυσικά των ποικιλιών κατευθύνονται από τις απαιτήσεις του καταναλωτικού κοινού και των αγορών στόχων γενικότερα.
Αν οι Ελληνες ή οι Ευρωπαίοι καταναλωτές θέλουν πιο κόκκινα ή πιο τραγανά μήλα πρέπει να τους τα προσφέρουμε. Τα μητρικά φυτά για τη λήψη εμβολίων χρησιμοποιούνται μόνο για 2-3 έτη διότι ένα δένδρο νέας ποικιλίας, όπως αυτή παράγεται σήμερα, δεν είναι δυνατόν να παράγει υψηλής και σταθερής ποιότητας εμβολιοφόρους βλαστούς μετά από μια σειρά ετών.
Φυσικά τα φυτά που παράγονται από τα νεαρά μητρικά φυτά θα είναι πανομοιότυπα και σταθερά στον τύπο τους όταν καλλιεργηθούν στο χωράφι.
Στόχος είναι η αποφυγή :
- της γήρανσης και
- της μετάλλαξης των μητρικών φυτών
Ετσι τα δένδρα που επιλέγονται για τη λήψη εμβολιοφόρων οφθαλμών είναι καλύτερα από τα προηγούμενα, οι κλώνοι που παράγονται είναι πιο βελτιωμένοι και οι βελτιώσεις είναι συνεχείς και σε καθημερινό επίπεδο.
Μια νέα ποικιλία που μας έδειξαν ήταν η Red Can :
- η πιο κόκκινη από τα Red Delicious
- με πέντε λοβούς (μαστοειδείς αποφύσεις)
- με μακρύ και μασουράτο σχήμα
- με φακίδια στην επιφάνεια (πολύ σημαντικό να φαίνονται σε ένα μήλο)
Εγινε επίδειξη και άλλων ποικιλιών όπως Gala, Fuji, Golden, Scarlet.
Σε όλη την περιοχή της Βορείου Ιταλίας το μοναδικό υποκείμενο μηλιάς που χρησιμοποιείται είναι το Μ9 με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά :
- νάνο υποκείμενο ,
- ανθεκτικό στις ασθένειες εδάφους
- κατάλληλο για πυκνές φυτεύσεις
- δίδει υψηλές στρεμματικές αποδόσεις
- το εμβόλιο μπαίνει πολύ γρήγορα σε καρποφορία
- οι ρίζες του είναι πολύ μικρές και απλώνεται σε μικρό βάθος (επιπολαιόριζο)
- απαιτεί συχνές αρδεύσεις
- χρειάζεται υποστύλωση
Στην Ελλάδα ζητείται περισσότερο το υποκείμενο M106 που έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά σε σχέση με το Μ9:
- πιο ζωηρό
- λιγότερο παραγωγικό
- περισσότερο ευαίσθητο στις ασθένειες εδάφους
Στο συγκεκριμένο φυτώριο είδαμε φυτά μηλιάς διετή, διαμορφωμένα από το φυτώριο. Το υποκείμενο είτε προέρχεται από καταβολάδα είτε είναι από ιστοκαλλιέργεια θα πρέπει να είναι ικανοποιητικά αναπτυγμένο και έτοιμο να εμβολιαστεί. Το υποκείμενο πρέπει να αναπτυχθεί ένα χρόνο στο φυτώριο προτού εμβολιαστεί τον Αύγουστο -Σεπτέμβριο. Και στις δυο παραπάνω περιπτώσεις πάνω στο υποκείμενο εμβολιάζεται η ποικιλία, αναπτύσσεται για μια χρονιά και μετά καρατομείται στα 40 εκατοστά εμβολίου. Το εμβόλιο σε δυνατό πια ριζικό σύστημα αναπτύσσεται για μια ακόμη χρονιά στο φυτώριο με περιοδική εφαρμογή βενζυλαδενίνης (μια κυτοκινίνη που προκαλεί πλάγια βλάστηση) ώστε να διαμορφώσει αρκετούς ‘ήρεμους' πλάγιους βλαστούς.
‘Ηρεμοι' , πλάγιοι είναι οι σχεδόν οριζοντιωμένοι βλαστοί μικρής διαμέτρου οι οποίοι, χωρίς καθόλου κόψιμο, θα δώσουν την επόμενη χρονιά ανθοφόρα μάτια. Αυτά τα φυτά φυτεύονται στο χωράφι χωρίς καθόλου κόψιμο των βλαστών (εκτός από αφαίρεση των πολύ ζωηρών) και αφού αναπτυχθούν για μια χρονιά χωρίς καρπούς, τον επόμενο χρόνο θα έχουμε μια καλή παραγωγή καθώς το δένδρο είναι ήδη διαμορφωμένο και αναπτυγμένο.
Σε μια άλλη τέλος ξεχωριστή έκταση του φυτωρίου γίνονται επιλογές των καλύτερων ποικιλιών και κλώνων στη συνέχεια διενεργούνται διασταυρώσεις που δίνουν νέους κλώνους περισσότερο βελτιωμένους. Συμπερασματικά, οι νέες ποικιλίες είναι απαραίτητες σε ένα δυναμικό σύστημα, καθώς τα πάντα αλλάζουν .... Αν θέλουμε να έχουμε μέλλον.
Δεύτερος σταθμός της επίσκεψής μας ήταν η περιοχή BOLZANO :
Α) Επίσκεψη σε δυο συνεταιριστικά συσκευαστήρια -διαλογητήρια
Το πρώτο ήταν ‘κλασικό' δυναμικότητας 10 ton/ ώρα.
Διαθέτει συσκευή αναγνώρισης ελαττωμάτων των καρπών τόσο επιφανειακά όσο και ελέγχου εσωτερικής ποιότητας.
Τα μήλα συλλέγονται στον αγρό και τοποθετούνται σε παλετοκιβώτια των 350 kgr , μεταφέρονται στο διαλογητήριο-συσκευαστήριο όπου γίνεται άδειασμα και κίνηση σε νερό. Στη συνέχεια ακολουθεί η 1η διαλογή, το πλύσιμο και η 2η διαλογή ανάλογα με τις απαιτήσεις του κάθε πελάτη ξεχωριστά. Υπάρχει δηλαδή ξεχωριστή γραμμή διαλογής ανάλογα με τις απαιτήσεις του πελάτη στον οποίο θα διατεθεί η παρτίδα, δηλαδή χρώμα, βάρος , διάμετρος , μήκος, ποικιλία κ.τ.λ.. Αξίζει να σημειωθεί πως το νερό πλυσίματος δεν περιέχει χλώριο και χρησιμοποιείται για 15 συνεχόμενες μέρες αφού καθαρίζεται περνώντας μέσα από φίλτρα άμμου. Στη συνέχεια τα μήλα οδηγούνται στο συσκευαστήριο όπου γίνεται η συσκευασία και η επικόλληση των ετικετών.
Η νέα τάση είναι τα διαλογητήρια να είναι χωριστά από τα συσκευαστήρια ώστε τα τελευταία να δουλεύουν ταυτόχρονα με διάφορες ποικιλίες ή και συσκευασίες.
Το κόστος διαλογής και συσκευασίας στο συγκεκριμένο διαλογητήριο ήταν 20 λεπτά/ κιλό.
Το δεύτερο διαλογητήριο -συσκευαστήριο ήταν πιο σύγχρονο δυναμικότητας 20 ton/ ώρα.
Ο διαλογέας βρίσκεται στο κέντρο ώστε να μπορούν τα κλάρκ να κυκλοφορούν γύρω-γύρω. Το εντυπωσιακό ήταν οι νέες μέθοδοι που εφαρμόζονται στη διαλογή- συσκευασία και οι οποίες μειώνουν κατά πολύ το κόστος εργασίας και συσκευασίας.
Β)Επισκεφτήκαμε μηλεώνες στην περιοχή των κοιλάδων του Νοτίου Τυρόλου και ένα ερευνητικό κέντρο για τη μηλιά.
Η επίσκεψη αυτή μας έδωσε τη δυνατότητα να διαπιστώσουμε τον τρόπο με τον οποίο γίνεται η μηλοκαλλιέργεια εκεί αλλά και στις περισσότερες μηλοπαραγωγικές περιοχές του κόσμου. Η περιοχή την οποία επισκεφθήκαμε έχει παρόμοιο κλίμα με εκείνο του Πηλίου, λιγότερες όμως βροχοπτώσεις και πιο ακραίες χειμερινές θερμοκρασίες καθώς βρίσκεται στους πρόποδες των Άλπεων. Οι ετήσιες χιονοπτώσεις κατά μέσο όρο δεν ξεπερνούν το μισό μέτρο, υπάρχουν όμως και χρονιές που το ύψος του χιονιού ξεπερνά το ένα μέτρο.
Στη περιοχή παράγονται 800.000 ton μήλα που αποτελούν το 40 % της μηλοπαραγωγής όλης της Ιταλίας. Το 90 % των παραγωγών διαθέτει τα μήλα μέσω συνεταιρισμών.
Αξίζει να πούμε ότι το 95 % των εκτάσεων είναι σε ολοκληρωμένη διαχείριση και το 5 % σε βιολογική καλλιέργεια.
Ηταν παντού προφανές ότι στην περιοχή γίνεται εντατική μηλοκαλλιέργεια με τα εξής βασικά χαρακτηριστικά :
- Πολύ πυκνές φυτεύσεις (60 εκατοστά έως 1 μέτρο αποστάσεις φύτευσης πάνω στη γραμμή και 3 μέτρα μεταξύ των γραμμών φύτευσης).
- Συχνές επαναφυτεύσεις των μηλεώνων με ποικιλίες ανάλογα με τις ανάγκες της αγοράς (πάνω από το 30 % των μηλεώνων ήταν ηλικίας κάτω από 5 ετών).
- Οι μηλεώνες διατηρούνται σε παραγωγή εως τα 20 χρόνια, αλλά η συντριπτική πλειοψηφία τους εκριζώνεται στα 10 χρόνια για να φυτευθούν πιο παραγωγικές και εμπορικές ποικιλίες.
- Το κυρίως χρησιμοποιούμενο υποκείμενο είναι το Μ9 ενώ οι ποικιλίες που χρησιμοποιούνται είναι οι GoldenDelicious, κλώνοι της Fuji, Pink Lady, κλώνοι της Gala κ.α.
- Τα δένδρα επιδιώκεται να είναι όσον το δυνατόν πιο ‘ήρεμα' και με πολύ ελαφρύ κλάδεμα και συγκεκριμένες λιπάνσεις μπαίνουν πολύ γρήγορα σε καρποφορία, από τον τρίτο κιόλας χρόνο.
Ενας παραγωγός που επισκεφτήκαμε παρήγαγε 7 τόννους το στρέμμα
μέση παραγωγή.
- Συχνή άρδευση με μικρές ποσότητες νερού.
- Υποστύλωση είτε με ατομικούς πασσάλους είτε με πασσάλους κάθε 5 μέτρα που ενώνονται με σύρματα πάνω στα οποία δένονται κλαδιά και δένδρα.
Ειδικότερα όσον αφορά :
ü ΤΗΝ ΑΡΔΕΥΣΗ
Επειδή στην περιοχή επικρατούν συχνά ανοιξιάτικοι παγετοί η άρδευση γίνεται με μεγάλα υπερυψωμένα μπέκ (sprinklers) ή και με σταγόνες (1-2 φορές την εβδομάδα) σε μικρή περιοχή κοντά στο κορμό, χωρίς όμως να βρέχεται ο κορμός και προκληθούν σηψιρριζίες.
ü ΤΗ ΛΙΠΑΝΣΗ
Εφαρμογή καλιούχου και αζωτούχου λιπάνσεως από τα τέλη Μαρτίου και τους καλοκαιρινούς μήνες μέσω της άρδευσης. Απαιτούνται (κυρίως στις spur ποικιλίες) και εφαρμόζονται διαφυλλικές λιπάνσεις έως και τον Ιούλιο (πλήρη λιπάσματα με ή χωρίς ασβέστιο) που καλύπτουν τις ανάγκες των δένδρων σε φώσφορο. Τέλος μετά τη συλλογή εφαρμόζεται ουρία (2-3 %) και εάν είναι ανάγκη προσθήκη βορίου και ψευδαργύρου ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες σε ιχνοστοιχεία. Βεβαίως η εφαρμογή οργανικής λιπάνσεως είναι σημαντική για τη βελτίωση της εδαφικής δομής και της ικανότητας του εδάφους να δίνει θρεπτικά συστατικά στα δένδρα.
ü ΤΟ ΑΡΑΙΩΜΑ
Μετά από πολλές πειραματικές εφαρμογές και πιλοτικά προγράμματα το αραίωμα στο Νότιο Τυρόλο όπως και σε όλες τις μηλοπαραγωγές περιοχές του κόσμου γίνεται με χημικά μέσα. Γίνονται δυο επεμβάσεις με διάφορα σκευάσματα (Αντιτρόπ, Αππονόν , Εθρέλ, βενζυλαδενίνη κ.α) με την άνθιση ή αμέσως μετά. Ακολουθεί ένα πολύ ελαφρύ και γρήγορο αραίωμα με το χέρι. Ετσι η μάζα των άχρηστων καρπιδίων φεύγει πολύ νωρίς και αφήνονται αρκετοί καρποί για να αναπτυχθούν πολύ καλύτερα πάνω στο δένδρο.
ü ΖΙΖΑΝΙΟΚΤΟΝΙΑ
Τα ζιζάνια καταστρέφονται με ζιζανιοκτόνα πάνω στη γραμμή φύτευσης, ενώ μεταξύ των γραμμών υπάρχει μόνιμη φυτοκάλυψη η οποία με τις πολλές κοπές γίνεται σαν γκαζόν.
ü ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
Για το φουζικλάδιο γίνονται 15 ψεκασμοί με διάφορα μυκητοκτόνα παρόμοια με αυτά που χρησιμοποιούνται και στην περιοχή μας. Για τα έντομα της Ανοιξης (συμπεριλαμβανομένων και των αφίδων) γίνονται 2 ψεκασμοί με εντομοκτόνα.
Στη συνέχεια τοποθετούνται πλαστικά λαστιχάκια έκλυσης φερομόνης (1 ανά δέντρο). Με αυτό τον τρόπο προκαλείται σύγχυση των αρσενικών της καρπόκαψας και η προστασία εναντίον του εντόμου είναι αποτελεσματική. Με αυτό τον τρόπο δεν εφαρμόζεται κανένα εντομοκτόνο τους τελευταίους μήνες πριν τη συγκομιδή.
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ
Τα θέματα που απασχολούν τους ερευνητές του Κέντρου ήταν :
- Βελτίωσης της καλλιεργητική τεχνικής, δηλαδή τρόποι με τους οποίους τα δένδρα θα μπουν πιο γρήγορα στην καρποφορία και θα δώσουν μεγαλύτερες στρεμματικές αποδόσεις (οι αποδόσεις που δίδουν τα δένδρα στη περιοχή ήταν πάνω από 6 ton/ στρέμμα)
- Μέθοδοι φυτοπροστασίας,
- Ποικιλίες μήλων
- Μικροκαρπία
ΜΙΚΡΟΚΑΡΠΙΑ
Συζητώντας με ερευνητές της περιοχής, μάθαμε ότι υπάρχει και εκεί έντονο το πρόβλημα της μικροκαρπίας. Προσβάλλει όλες τις ποικιλίες μηλιάς (κόκκινες και πράσινες) και όλα τα υποκείμενα.
Τα κυριώτερα συμπτώματά της είναι :
- Μικροί καρποί
- ‘Σκούπες μάγισσας' στους βλαστούς
- Μεγάλη παραλλακτικότητα από χρονιά σε χρονιά (τη μια χρονιά έχουμε συμπτώματα, την άλλη όχι)
Πάρα πολύ ευαίσθητη ποικιλία η Gala, η Golden αρκετά ευαίσθητη, η Red Delicious λιγότερο ευαίσθητη.
Εχουν βρεί ότι οφείλεται σε κάποιο μυκόπλασμα και η μετάδοση γίνεται από 1-2 είδη εντόμων την Άνοιξη.
Δεν υπάρχει τρόπος θεραπείας, τα ασθενή δένδρα ξεριζώνονται.
Αν πρόκειται να γίνει εκρίζωση των παλαιών και φύτευση καινούργιων δένδρων, τότε προτείνεται καρατόμηση νωρίς το φθινόπωρο μετά τη συγκομιδή και στην τομή μεταξύ φλοιού και ξύλου εφαρμογή διαλύματος ραουντάπ με νερό (1 λίτρο νερό με 1 λίτρο ραουντάπ ή άλλο διασυστηματικό μυκητοκτόνο).
Αυτό θα ‘σκοτώσει' και τις ρίζες ώστε να μην παραμείνει εκεί το μυκόπλασμα για τα επόμενα χρόνια και μολύνει τα νεαρά δένδρα.
Υπάρχουν ομοιότητες και διαφορές με το πρόβλημα της μικροκαρπίας που παρουσιάζεται στη δικιά μας περιοχή.
Τρίτος σταθμός της επίσκεψής μας ήταν η περιοχή VINSCHGAU στα σύνορα με την Αυστρία :
Εκεί επισκεφθήκαμε μια μεγάλη φάρμα εκτάσεως 250 στρεμμάτων μέσα σε μια κοιλάδα, όπου καλλιεργούνται συνολικά 46000 στρέμματα από συνολικά 8000 παραγωγούς.
- Το κυριώτερα παραγόμενο προϊόν της περιοχής είναι τα μήλα, ενώ καλλιεργούνται μερικά κεράσια και βερίκοκα.
- Το κλίμα στη περιοχή είναι ηπειρωτικό, η θερμοκρασία το καλοκαίρι φτάνει το μέγιστο τους 32ο C και το χειμώνα πέφτει μέχρι και -7ο C. Υπάρχει πρόβλημα με ανοιξιάτικους παγετούς .Οι χιονοπτώσεις είναι λίγες , ενώ κατά το διάστημα Απριλίου Οκτωβρίου πέφτουν πολλές βροχές. Η μηλιά καλλιεργείται από τα 500 εως 1100 μέτρα υψόμετρο.
- Καλλιεργούνται διάφορες ποικιλίες μηλιάς με κυριότερη την Golden, η οποία καταλαμβάνει το 60 % της παραγωγής, ακολουθούν οι Jonagold, Gala και Starking με το 10 % της παραγωγής ενώ καλλιεργούνται και λίγα Fuji.
- Το υποκείμενο που χρησιμοποιείται είναι το Μ9.
- Οι αποστάσεις φύτευσης για τις κανονικές standard ποικιλίες (Golden κ.α) είναι 1 μέτρο πάνω στη γραμμή και 3 μέτρα μεταξύ των γραμμών. Για τις spur ποικιλίες (Red chief) οι αποστάσεις είναι 60 εκατοστά πάνω στη γραμμή και 2,70 μεταξύ των γραμμών.
- Η άρδευση γίνεται με εκτοξευτήρες (μπέκ) πάνω από τα δένδρα έτσι ώστε να αποφεύγονται οι ζημιές από τους ανοιξιάτικους παγετούς.
- Ο κλήρος είναι σχετικά μικρός (20-25 στρέμματα αναλογούν σε κάθε παραγωγό).
- Στην περιοχή υπάρχουν οκτώ συνεταιρισμοί στους οποίους ανήκουν όλοι οι παραγωγοί, οι οποίοι είναι ενωμένοι σε μια Ένωση Συνεταιρισμών (VIP).
- Μέρος των προϊόντων τους πωλούνται μέσω των συνεταιρισμών εντός της Ιταλίας και τα υπόλοιπα πωλούνται μέσα από την Ένωση σε όλη την Ευρώπη.
- Οι παραγωγοί ακολουθούν τα συστήματα πιστοποίησης που επιβάλλει η Ενωση ( VIP). Τα standards που ακολουθούνται για τη συγκομιδή έχουν να κάνουν με :
- Περιεκτικότητα των καρπών σε σάκχαρα
- Διάμετρο και μέγεθος των καρπών
- Σκληρότητα.
Δίδεται μεγάλη σημασία στην ακρίβεια των παραπάνω χαρακτηριστικών διότι από αυτά θα εξαρτηθεί η ποιότητα των καρπών στο ψυγείο. Προϊόντα παραγωγών που δεν υπακούουν και δεν τηρούν τα παραπάνω standards κατά τη διαδικασία συγκομιδής δεν γίνονται δεκτά από τους συνεταιρισμούς.
- Ολες οι τεχνικές οδηγίες δίδονται από εταιρεία συμβούλων γεωπόνων οι οποίοι παρέχουν τεχνική στήριξη απευθείας στο κτήμα και πληρώνονται κατά 50 % από το κράτος και κατά 50% από τους γεωργούς.
- Ολη η περιοχή βρίσκεται σε καθεστώς ολοκληρωμένης διαχείρισης.
O παραγωγός που επισκεφθήκαμε είχε στην κατοχή του 250 στρέμματα. Ηταν ο μεγαλύτερος της περιοχής.
· Σε αντίθεση με τους άλλους παραγωγούς της κοιλάδας αυτός καλλιεργούσε αρκετά κόκκινα μήλα (25 % Reddelicious), 25 % Golden, 15% Gala και 25% διάφορες άλλες ποικιλίες.
· Το 25 % του συνόλου των εκτάσεων που καλλιεργεί είναι νεόφυτο ηλικίας 2-3 ετών.
· Τα δένδρα διατηρούνται το πολύ για 15-20 χρόνια, στη συνέχεια ξεριζώνονται και αντικαθίστανται από νέες ποικιλίες ανάλογα με τη ζήτηση της αγοράς.
· Η λίπανση γίνεται με οργανικό λίπασμα αμέσως μετά το τέλος της συγκομιδής.
· Μέσος όρος παραγωγής για τον συγκεκριμένο παραγωγό και για όλη την περιοχή 7-8 τόννοι το στρέμμα.
· Το αραίωμα γίνεται με χημικά μέσα (ενας ψεκασμός με έθεφον στην άνθιση και δυο με καρμπαρύλ και έθεφον στο καρπίδιο στα 3-5 mm και 15 mm. Ακολουθεί και ελαφρύ αραίωμα με το χέρι.
· Τα κυριώτερα προβλήματα της περιοχής : παγετοί την άνοιξη, φουζικλάδιο, καρπόκαψα και μικροκαρπία που οφείλεται στο μυκόπλασμα.
· Τα τελευταία πέντε χρόνια υπάρχει έντονο πρόβλημα μικροκαρπίας και η μετάδοση είναι ραγδαία στα υγιή δένδρα
· Η φυτοπροστασία γίνεται ως εξής :
1. Πυρεθρίνες τέλος Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου για τους φορείς του μυκοπλάσματος.
2. Διάφορα μυκητοκτόνα ( Captan κ.α) για το φουζικλάδιο
3. Αφιδοκτόνα το Μάϊο για τις αφίδες
4. Για την καρπόκαψα χρησιμοποιούν φερομόνες (σεξουαλική σύγχυση) που τις κρεμάνε στο δένδρο 15-20 Μαϊου και κρατάνε για ένα χρόνο (κόστος 40 ευρώ το στρέμμα).
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΠΗΛΙΟΥ
Στόχοι σημαντικοί για την περιοχή του Πηλίου:
- Αύξηση των στρεμματικών αποδόσεων και
- Μείωση του κόστους παραγωγής και εμπορίας.
ü ΕΜΒΟΛΙΑ ΚΑΙ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΑΣ
Στο Πήλιο η λήψη των εμβολίων γίνεται από παλαιά δένδρα τα οποία δεν ελέγχονται.
Παλιά δένδρα τα οποία πιθανόν έχουν υποστεί μεταλλάξεις και δεν διατηρούν σταθερό γενετικό υλικό ή είναι άρρωστα από αφίδες ,ιώσεις κ.α . Γι'αυτόν ακριβώς το λόγο η ποικιλία Starking έχει μεγάλη ποικιλομορφία στην περιοχή μας.
Κανένας στην Ελλάδα δεν δοκιμάζει ποικιλίες.
Θέμα για προβληματισμό και κατεύθυνση για τη μηλοκαλλιέργεια της περιοχής :
Η εύρεση νέας πιο βελτιωμένης ποικιλίας εφάμιλλης σε νοστιμιά με την Starking.
Φυσικά το υποκείμενο μπορεί να είναι το Μ9 και με μια ζωηρή ποικιλία για εμβόλιο (όπως η Starking η η Gala) θα μπορούσε να φυτευθεί στο 1 μέτρο πάνω στη γραμμή και στα 3 μέτρα μεταξύ των γραμμών. Η διαμόρφωση πρέπει να γίνεται πάντα με κεντρικό άξονα (κυπαρισσάκι). Συνήθως όμως το υποκείμενο στο Πήλιο είναι το Μ 106 και πάνω του οι παραγωγοί θέλουν να βάλουν ζωηρή ποικιλία. Σε αυτή την περίπτωση θα απαιτηθεί φύτευση στα 2 μέτρα πάνω στη γραμμή. Όταν η ποικιλία είναι αδύναμη spur (δηλαδή Ρεντ τσιφ, Σκάρλετ), τότε η φύτευση μπορεί να γίνει στο 1,5 μέτρο. Βέβαια το Μ106 είναι ευαίσθητο στη φυτόφθορα, λιγότερο παραγωγικό και πιο ζωηρό από το Μ9, αλλά απαιτεί λιγότερο νερό και φτιάχνει καλύτερο ριζικό σύστημα.
Αλλά ότι και να φυτεύσουμε πρέπει να έχουμε τουλάχιστον μια μέτρια ποσότητα αρδευτικού νερού και πρέπει να αποβλέπουμε σε τουλάχιστον διπλασιασμό των στρεμματικών αποδόσεων.
ü ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΔΕΝΔΡΩΝ
Μπορούμε στο Πήλιο να φυτέψουμε διετή δενδρύλλια με πλάγιους βλαστούς ?? Η απάντηση είναι ΝΑΙ, όποια ποικιλία αποφασίσουμε σε κάποιο από τα υποκείμενα Μ9 ή Μ106 αρκεί να υπάρχει σταθερή παροχή νερού καθόλη τη βλαστική περίοδο. Αυτό σημαίνει πότισμα 1-2 φορές την εβδομάδα κατά τη θερινή περίοδο που οι ανάγκες των φυτών είναι αυξημένες. Από την φετινή χρονιά σε κάποιους νέους οπωρώνες της περιοχής του Πηλίου θα ξεκινήσει η διαμόρφωση σε σχήμα ‘κυπαρισσάκι' και τα αποτελέσματα θα τα δούμε τα επόμενα χρόνια.
Αν θέλουμε να διαμορφώσουμε το δένδρο σε κεντρικό άξονα (κυπαρισσάκι) και έχουμε φυτεύσει μονοστέλεχο ετήσιο φυτό(όπως συνήθως γίνεται στο Πήλιο) έχουμε δυο λύσεις :
1. Η 1η λύση είναι η δυναμική. Την 1η χρονιά όταν αρχίσει η ανάπτυξη του αφήνουμε τον κορυφαίο βλαστό να αναπτυχθεί κατακόρυφα ενώ λυγίζουμε τους υπολοίπους νεαρούς βλαστούς. Επίσης χαράζουμε το φλοιό πάνω από οφθαλμό ώστε σε λίγες ημέρες να εκπτυχθεί ένας νέος βλαστός εκεί που δεν υπάρχει κάποιος να αναπτύσσεται. Στόχος είναι να έχουμε 5 πλαγίους ετήσιους βλαστούς στις κατάλληλες θέσεις οι οποίοι θα γίνουν οι πρώτοι βραχίονες του δένδρου. Οι πιο ζωηροί από αυτούς θα κοπούν στο 1/3 και θα φτιάξουν ανθοφόρα μάτια την επόμενη χρονιά. Οι πιο αδύναμοι θα πρέπει να κοπούν περισσότερο και να αφεθούν 2-3 μάτια, το τελευταίο να βλέπει προς τα κάτω για να αναπτυχθούν καλύτερα την επόμενη χρονιά.
2. Η 2η λύση είναι η παθητική στην αρχή αλλά δυναμική την επόμενη χρονιά. Το μονοστέλεχο θα αναπτυχθεί στο χωράφι την 1η χρονιά και το χειμώνα θα καρατομηθεί στα 40 περίπου εκατοστά εμβολίου. Την Ανοιξη θα δώσει ζωηρό κατακόρυφο βλαστό και με 2-3 εφαρμογές βενζυλαδενίνης θα πάρουμε σε μια χρονιά ένα ισχυρό δένδρο με αρκετούς ήρεμους πλάγιους βλαστούς αρχίζοντας από τα 60 εκατοστά πάνω από το έδαφος. Την επόμενη χρονιά το κλάδεμα θα είναι μηδαμινό και θα αφήσουμε το πολύ 1-3 καρπούς. Την μεθεπόμενη χρονιά η καρποφορία θα είναι κανονική.
ü ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΜΕ ΧΙΟΝΟΠΤΩΣΕΙΣ
Η έντονη χιονόπτωση θεωρείται από μερικούς στο Πήλιο ο κυριώτερος ανασταλτικός παράγοντας διαμόρφωσης της μηλιάς σε χαμηλά σχήματα. Η πολύχρονη εμπειρία των μηλοπαραγωγών της Ιταλίας και άλλων περιοχών έδειξε πως οι χιονοπτώσεις δεν δημιουργούν προβλήματα και ζημιές στα δένδρα με χαμηλά σχήματα.
ü ΑΡΔΕΥΣΗ
Πρέπει οπωσδήποτε ο τρόπος άρδευσης να γίνεται με σταγόνα για την αποτελεσματικότερη χρήση του νερού καθώς επίσης και για οικονομία.
ü ΑΡΑΙΩΜΑ : είναι κάτι που χρειάζεται σημαντική βελτίωση στην περιοχή μας και πρέπει να γίνουν δοκιμές με εγκεκριμένα σκευάσματα.
ü ΖΙΖΑΝΙΟΚΤΟΝΙΑ : Ζιζανιοκτονία κοντά στα δένδρα και πολλές κοπές μακριά από τα δένδρα για να μειωθεί η διάβρωση και να ευνοείται η ανάπτυξη των ωφελίμων.
ü ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΕΔΑΦΟΥΣ
Κανείς δεν γνωρίζει με ακρίβεια το μέγεθος του προβλήματος της φυτόφθορας και των νηματωδών στα εδάφη του Πηλίου που καλλιεργούνται τόσα χρόνια. Τουλάχιστον για ασφάλεια προτείνονται τα ακόλουθα :
Αν πρόκειται να γίνει εκρίζωση των παλαιών και φύτευση καινούργιων δένδρων, τότε προτείνεται καρατόμηση νωρίς το φθινόπωρο μετά τη συγκομιδή και στην τομή μεταξύ φλοιού και ξύλου εφαρμογή διαλύματος ραουντάπ με νερό (1 λίτρο νερό με 1 λίτρο ραουντάπ ή άλλο διασυστηματικό μυκητοκτόνο).
Αυτό θα σκοτώσει και τις ρίζες ώστε να μην παραμείνει εκεί ο μύκητας ή οι νηματώδεις για τα επόμενα χρόνια και μολύνει τα νεαρά δένδρα.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Πολλές φορές μείναμε ενθουσιασμένοι αλλά και προβληματισμένοι απ' ότι ακούσαμε και είδαμε. Μέσα από τις ομαδικές και ατομικές συζητήσεις που είχαμε και με αυτά που είδαν από πρώτο χέρι οι παραγωγοί και οι γεωπόνοι, η επίσκεψή μας ήταν πολύ επιτυχημένη και ελπίζουμε να αποδώσει καρπούς στα επόμενα χρόνια. Ολοι μας, από όπου μπορεί ο καθένας, ελπίζω να διαδώσουμε σε άλλους αυτά που είδαμε και να τα μετουσιώσουμε σε πράξη σύμφωνα βέβαια με τις συνθήκες και ανάγκες της περιοχής μας.
Το Πήλιο απαιτεί μια μεγάλη αλλαγή για να επιβιώσει στην επόμενη δεκαετία σεν μια φημισμένη μηλοπαραγωγός περιοχή της Ελλάδας και με τη μηλοκαλλιέργεια σαν μια κύρια πηγή εισοδήματος για πολλούς από τους κατοίκους του.
http://pomology.agr.uth.gr
| 
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου