των κ.κ. Θ. Σωτηρόπουλου (Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Δένδρων), Δ. Στυλιανίδη (επίτ. Δ/ντή Ι.Φ.Δ), Μ. Kουκουρίκου-Πετρίδου, Α. Πετρίδη (Γεωπονική Σχολή Α.Π.Θ)
Η ποικιλία Fuji προήλθε από τη διασταύρωση των ποικιλιών Ralls Janet και Red Delicious το 1939, ενώ την ονομασία Fuji πήρε το 1962 από τον Σταθμό Έρευνας Morioca της Ιαπωνίας. Η Fuji είναι σήμερα η κυριότερη ποικιλία μήλου στην Κίνα, στην Ιαπωνία, στη Βραζιλία, στην Αργεντινή, στην Αυστραλία καθώς και σε άλλα κράτη.
Στη χώρα μας καλλιεργείται τόσο η κλασσική Fuji όσο και ορισμένοι κλώνοι της, όπως η Fuji Red, η Fuji Spur, η Naga-Fu 2 και η Naga-Fu 12. Τα τελευταία χρόνια διαδόθηκε η ποικιλία Fuji Kiku 8, που έχει φυτευτεί σε περίπου 1.600 στρέμματα σε όλη την Ελλάδα, και οι καρποί της διακινούνται τυποποιημένοι με το λογότυπο Kiku Hellas. Πρόσφατα ξεκίνησε να διαδίδεται και ο κλώνος Fuji Aztec.
Η ποικιλία Fuji φαίνεται ότι μπορεί να έχει μια αξιόλογη θέση στην ελληνική μηλοκαλλιέργεια. Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες είναι όχι απλά αποδεκτή, αλλά και προωθούμενη και ο κλώνος, ο οποίος τείνει να κυριαρχήσει, είναι ο Kiku 8, που κρίθηκε ότι συγκεντρώνει πολλά πλεονεκτήματα.
Στην Ιαπωνία υπάρχουν τουλάχιστον 128 κλώνοι της ποικιλίας Fuji, οι οποίοι διαφέρουν ως προς τον χρωματισμό, τη μορφή του χρώματος (ομοιόμορφο ή ριγωτό), τη ζωηρότητα του δένδρου, την ποιότητα των καρπών και την εποχή συγκομιδής. Στη συγκεκριμένη χώρα προτιμώνται κυρίως οι κλώνοι που έχουν το κόκκινο επίχρωμα υπό μορφή ραβδώσεων (ριγωτό), αν και οι κλώνοι που έχουν ομοιόμορφο χρωματισμό μπορεί να αποκτήσουν καλύτερο χρωματισμό όταν καλλιεργούνται σε ευνοϊκές εδαφοκλιματικές συνθήκες.
Η ποικιλία Fuji παρουσιάζει πολύ μεγάλη καρπόδεση και ελάχιστα ποσοστά καρπόπτωσης στις διάφορες φάσεις. Το σχήμα των καρπών των καλλιεργούμενων κλώνων στη χώρα μας είναι σφαιρικό, πεπλατυσμένο με ευρεία κοιλότητα κάλυκα. Ο λόγος ύψος/διάμετρος σε δείγματα του κλώνου Fuji Kiku 8 κατά το έτος 2007 ήταν 0,84, ενώ των ποικιλιών Red Kan (κλώνος Red Delicious) και Red Jonaprince (κλώνος Jonagold) ήταν 0,98 και 0,90 αντίστοιχα.
Παρατηρούνται μεγάλες διαφορές στο χρώμα μεταξύ των διαφόρων κλώνων (ποσοστό κόκκινου επιχρώματος) που μπορεί να καλύπτει ομοιόμορφα το φλοιό ή να υπάρχει υπό μορφή ραβδώσεων (ριγωτό). Η σάρκα του καρπού της ποικιλίας Fuji Kiku 8 έχει χρώμα λευκοκίτρινο (κρεμ), είναι ιδιαιτέρως τραγανή, εύχυμη, γλυκιά (15-17ο Brix) και με περιεκτικότητα σε μηλικό οξύ 3,5-4,5 γραμ. ανά λίτρο χυμού. Η περιεκτικότητα, πάλι, της ποικιλίας Fuji Kiku 8 σε βιταμίνη C βρέθηκε στα 8 mg/100g νωπού βάρους. Κάθε καρπός της έχει αρκετά σπέρματα (6-8) και τα φρούτα της ποικιλίας Fuji ωριμάζουν 2-3 εβδομάδες μετά την ποικιλία Red Delicious. Ως καταλληλότερο κριτήριο για τη συγκομιδή των καρπών θεωρείται ο δείκτης αμύλου και λιγότερο το περιεχόμενο σε διαλυτά στερεά ή η αντίσταση της σάρκας στην πίεση.
Πλεονεκτήματα της ποικιλίας
Το σημαντικότερο πλεονέκτημα της ποικιλίας Fuji είναι αναμφίβολα η μακρά συντηρησιμότητα του καρπού της που φθάνει και τους έντεκα μήνες σε ψυγεία με ελεγχόμενη ατμόσφαιρα. Ο δείκτης Thiault (άθροισμα σακχάρων συν δεκαπλάσιο του μηλικού οξέος) κατά τη συγκομιδή, που σχετίζεται με τη συντηρησιμότητα των καρπών στην ποικιλία Fuji Κiku 8, βρέθηκε σημαντικά μεγαλύτερος από τους αντίστοιχους των ποικιλιών Red Kan και Red Jonaprince.
Τα άλλα αξιόλογα προσόντα της είναι η μη εκδήλωση καρπόπτωσης πριν από τη συγκομιδή, η μέτρια ανθεκτικότητα στο «ωίδιο» και η μη εκδήλωση «επιφανειακού γκαύματος» κατά τη συντήρηση. Αυτά τα τρία χαρακτηριστικά της ποικιλίας συντελούν στη μείωση των εισροών φυτοφαρμάκων, με συνέπεια να βρίσκονται λιγότερα υπολείμματα χημικών ουσιών στους καρπούς.
Η υψηλή ποιοτική στάθμη των καρπών, που οφείλεται στην τραγανή και πολύ εύχυμη σάρκα και στην υψηλή περιεκτικότητα σακχάρων, είναι, επίσης, σοβαρό προσόν της ποικιλίας. Οι καρποί της ποικιλίας Fuji χαρακτηρίζονται από τη δυνατότητα συγκέντρωσης υψηλού επιπέδου σακχάρων (διαλυτών στερεών). Κατά το έτος 2007, ενώ σε διάφορες ποικιλίες (Red Kan, Red Jonaprince) τα διαλυτά στερεά ήταν 12,4 και 15° Brix αντίστοιχα, στην ποικιλία Fuji Κiku 8 μετρήθηκαν έως και 17° Brix.
Το σημαντικότερο πλεονέκτημα της ποικιλίας Fuji είναι αναμφίβολα η μακρά συντηρησιμότητα του καρπού της που φθάνει και τους έντεκα μήνες σε ψυγεία με ελεγχόμενη ατμόσφαιρα. Ο δείκτης Thiault (άθροισμα σακχάρων συν δεκαπλάσιο του μηλικού οξέος) κατά τη συγκομιδή, που σχετίζεται με τη συντηρησιμότητα των καρπών στην ποικιλία Fuji Κiku 8, βρέθηκε σημαντικά μεγαλύτερος από τους αντίστοιχους των ποικιλιών Red Kan και Red Jonaprince.
Τα άλλα αξιόλογα προσόντα της είναι η μη εκδήλωση καρπόπτωσης πριν από τη συγκομιδή, η μέτρια ανθεκτικότητα στο «ωίδιο» και η μη εκδήλωση «επιφανειακού γκαύματος» κατά τη συντήρηση. Αυτά τα τρία χαρακτηριστικά της ποικιλίας συντελούν στη μείωση των εισροών φυτοφαρμάκων, με συνέπεια να βρίσκονται λιγότερα υπολείμματα χημικών ουσιών στους καρπούς.
Η υψηλή ποιοτική στάθμη των καρπών, που οφείλεται στην τραγανή και πολύ εύχυμη σάρκα και στην υψηλή περιεκτικότητα σακχάρων, είναι, επίσης, σοβαρό προσόν της ποικιλίας. Οι καρποί της ποικιλίας Fuji χαρακτηρίζονται από τη δυνατότητα συγκέντρωσης υψηλού επιπέδου σακχάρων (διαλυτών στερεών). Κατά το έτος 2007, ενώ σε διάφορες ποικιλίες (Red Kan, Red Jonaprince) τα διαλυτά στερεά ήταν 12,4 και 15° Brix αντίστοιχα, στην ποικιλία Fuji Κiku 8 μετρήθηκαν έως και 17° Brix.
Προβλήματα της ποικιλίας Fuji στη χώρα μας
Στην Ελλάδα υπάρχουν οπωρώνες τόσο στην πεδινή ζώνη σε μικρό υψόμετρο όσο και σε ορεινές ζώνες με υψόμετρο μέχρι και 800 μέτρα. Ένα από τα σοβαρότερα ελαττώματα που επισημάνθηκαν κατά την καλλιέργεια της εν λόγω ποικιλίας ήταν οι σχάσεις (σχίσιμο) στην περιοχή του ποδίσκου, καθώς και στην περιοχή του κάλυκα υπό μορφή δακτυλιδιού. Αυξημένο ποσοστό καρπών με αυτό το πρόβλημα παρατηρήθηκε σε εδάφη με χαμηλή περιεκτικότητα σε βόριο, σε συνεκτικά εδάφη με περίσσεια εδαφικής υγρασίας και βροχοπτώσεις, κυρίως πριν από τη συγκομιδή. Το φαινόμενο παρατηρήθηκε σε υπερώριμους καρπούς με 18° Brix. Το αίτιο της σχάσης πιθανώς να είναι οσμωτικό, παρόμοιο με εκείνο της σχάσης των κερασιών, ενώ επιδεινώνεται και από τα χαμηλά επίπεδα βορίου.
Τα ηλιοκαύματα στους καρπούς, όπως και στις υπόλοιπες ποικιλίες μήλων, παρουσιάζονται όταν επικρατούν πολύ υψηλές θερμοκρασίες ή όταν οι καρποί είναι τελείως εκτεθειμένοι στο μεταμεσημβρινό ήλιο. Κατά το έτος 2007 εγκαύματα προκλήθηκαν όταν οι θερμοκρασίες προσέγγισαν τα όρια του καύσωνα. Αυτό υποδηλώνει την κακή προσαρμοστικότητα της ποικιλίας σε θερμά κλίματα και την προτίμηση ημιορεινών ή ορεινών περιοχών. Στην Ιταλία, στην Ισπανία και τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα, τo παραπάνω φαινόμενο αντιμετωπίζεται επιτυχώς με τα αντιχαλαζικά δίχτυα, τα οποία δημιουργούν σκίαση.
Δεν παρατηρήθηκε κάποια ιδιαίτερη ευπάθεια των καρπών κανονικού μεγέθους της ποικιλίας Fuji στην «πικρή κηλίδωση». Παρατηρήθηκε, όμως, σε ευμεγέθεις καρπούς κάποια εσωτερική πικρή κηλίδωση. Συνεπώς, σε περιπτώσεις μικρής καρποφορίας, οπότε οι καρποί αποκτούν μεγάλο μέγεθος, πρέπει να εφαρμόζονται ψεκασμοί με ασβεστούχα σκευάσματα. Οι ψεκασμοί αυτοί χρειάζεται να ξεκινούν νωρίς, όταν οι καρποί έχουν αποκτήσει βάρος περίπου 30 γραμμαρίων. Η ποικιλία Fuji παρουσιάζει τάση για εκδήλωση «υάλωσης» στους καρπούς, ενώ είναι ευαίσθητη στην «σκωρίαση», κυρίως στην περιοχή των φακιδίων του φλοιού.
Στην Ελλάδα υπάρχουν οπωρώνες τόσο στην πεδινή ζώνη σε μικρό υψόμετρο όσο και σε ορεινές ζώνες με υψόμετρο μέχρι και 800 μέτρα. Ένα από τα σοβαρότερα ελαττώματα που επισημάνθηκαν κατά την καλλιέργεια της εν λόγω ποικιλίας ήταν οι σχάσεις (σχίσιμο) στην περιοχή του ποδίσκου, καθώς και στην περιοχή του κάλυκα υπό μορφή δακτυλιδιού. Αυξημένο ποσοστό καρπών με αυτό το πρόβλημα παρατηρήθηκε σε εδάφη με χαμηλή περιεκτικότητα σε βόριο, σε συνεκτικά εδάφη με περίσσεια εδαφικής υγρασίας και βροχοπτώσεις, κυρίως πριν από τη συγκομιδή. Το φαινόμενο παρατηρήθηκε σε υπερώριμους καρπούς με 18° Brix. Το αίτιο της σχάσης πιθανώς να είναι οσμωτικό, παρόμοιο με εκείνο της σχάσης των κερασιών, ενώ επιδεινώνεται και από τα χαμηλά επίπεδα βορίου.
Τα ηλιοκαύματα στους καρπούς, όπως και στις υπόλοιπες ποικιλίες μήλων, παρουσιάζονται όταν επικρατούν πολύ υψηλές θερμοκρασίες ή όταν οι καρποί είναι τελείως εκτεθειμένοι στο μεταμεσημβρινό ήλιο. Κατά το έτος 2007 εγκαύματα προκλήθηκαν όταν οι θερμοκρασίες προσέγγισαν τα όρια του καύσωνα. Αυτό υποδηλώνει την κακή προσαρμοστικότητα της ποικιλίας σε θερμά κλίματα και την προτίμηση ημιορεινών ή ορεινών περιοχών. Στην Ιταλία, στην Ισπανία και τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα, τo παραπάνω φαινόμενο αντιμετωπίζεται επιτυχώς με τα αντιχαλαζικά δίχτυα, τα οποία δημιουργούν σκίαση.
Δεν παρατηρήθηκε κάποια ιδιαίτερη ευπάθεια των καρπών κανονικού μεγέθους της ποικιλίας Fuji στην «πικρή κηλίδωση». Παρατηρήθηκε, όμως, σε ευμεγέθεις καρπούς κάποια εσωτερική πικρή κηλίδωση. Συνεπώς, σε περιπτώσεις μικρής καρποφορίας, οπότε οι καρποί αποκτούν μεγάλο μέγεθος, πρέπει να εφαρμόζονται ψεκασμοί με ασβεστούχα σκευάσματα. Οι ψεκασμοί αυτοί χρειάζεται να ξεκινούν νωρίς, όταν οι καρποί έχουν αποκτήσει βάρος περίπου 30 γραμμαρίων. Η ποικιλία Fuji παρουσιάζει τάση για εκδήλωση «υάλωσης» στους καρπούς, ενώ είναι ευαίσθητη στην «σκωρίαση», κυρίως στην περιοχή των φακιδίων του φλοιού.
Συμπεράσματα και θέσεις για την ποικιλία Fuji
Με όσα εκτέθηκαν αναφορικά με την ποικιλία μηλιάς Fuji και τη σημασία της για τη χώρα μας, μπορεί να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι η θέση της ποικιλίας αυτής στην ελληνική μηλοκαλλιέργεια μπορεί να είναι αξιόλογη. Επομένως, διαφαίνεται προοπτική επέκτασης της καλλιέργειας της ποικιλίας Fuji στο προσεχές μέλλον. Η ποικιλία Fuji σήμερα είναι όχι μόνο αποδεκτή, αλλά και προωθούμενη σε πολλές ασιατικές και ευρωπαϊκές χώρες. Η ποικιλία Fuji Kiku 8 αξιολογείται από το Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Δένδρων σε συνεργασία με τη Γεωπονική Σχολή του Α.Π.Θ. ως προς τα ποιοτικά της χαρακτηριστικά στις εδαφοκλιματικές συνθήκες της χώρας μας.
Σημειώνεται, επίσης, ότι για την παραγωγή καρπών υψηλής ποιότητας, η ποικιλία πρέπει να επεκταθεί σε ημιορεινές και ορεινές ζώνες, όπου αποδεδειγμένα η ποιότητα των καρπών είναι υψηλή και προσδίδει σ' αυτούς αξιοζήλευτη θέση στην προτίμηση του κοινού.
Με όσα εκτέθηκαν αναφορικά με την ποικιλία μηλιάς Fuji και τη σημασία της για τη χώρα μας, μπορεί να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι η θέση της ποικιλίας αυτής στην ελληνική μηλοκαλλιέργεια μπορεί να είναι αξιόλογη. Επομένως, διαφαίνεται προοπτική επέκτασης της καλλιέργειας της ποικιλίας Fuji στο προσεχές μέλλον. Η ποικιλία Fuji σήμερα είναι όχι μόνο αποδεκτή, αλλά και προωθούμενη σε πολλές ασιατικές και ευρωπαϊκές χώρες. Η ποικιλία Fuji Kiku 8 αξιολογείται από το Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Δένδρων σε συνεργασία με τη Γεωπονική Σχολή του Α.Π.Θ. ως προς τα ποιοτικά της χαρακτηριστικά στις εδαφοκλιματικές συνθήκες της χώρας μας.
Σημειώνεται, επίσης, ότι για την παραγωγή καρπών υψηλής ποιότητας, η ποικιλία πρέπει να επεκταθεί σε ημιορεινές και ορεινές ζώνες, όπου αποδεδειγμένα η ποιότητα των καρπών είναι υψηλή και προσδίδει σ' αυτούς αξιοζήλευτη θέση στην προτίμηση του κοινού.
http://www.froutonea.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου