Είναι γενικότερα γνωστό πως η αρχαία ελληνική ιστορία, και ειδικότερα ο Θουκυδίδης- η εξιστόρηση του Πελοποννησιακού Πολέμου- αποτελεί εδώ και πάρα πολλά χρόνια αντικείμενο ενδελεχούς μελέτης από Αμερικανούς στρατιωτικούς, πολιτικούς, διπλωμάτες, αναλυτές κλπ. Αν και η κυβέρνηση Τραμπ δεν θεωρείται γενικά πως αποτελεί «Dream Team» διανοούμενων, ο Θουκυδίδης φαίνεται να συνεχίζει αυτή την παράδοση: Πρόσφατα, ο Γκράχαμ Άλισον, ειδικός σε θέματα εξωτερικής πολιτικής που υπηρέτησε επί Ρίγκαν και Κλίντον, επισκέφθηκε το αμερικανικό Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας, όπου μίλησε για τον Πελοποννησιακό Πόλεμο- και τα μαθήματα που προκύπτουν από αυτόν.
Όπως σημειώνεται σε σχετικό δημοσίευμα του Politico, αυτό που ενδιαφέρει τους Αμερικανούς είναι η κόντρα με την Κίνα, υπό το πρίσμα της αρχαίας Ελλάδας. Ο 77χρονος Άλισον είναι συγγραφέας ενός βιβλίου με θέμα τον Θουκυδίδη, και δίνει ιδιαίτερη έμφαση στον λόγο που, σύμφωνα με τον αρχαίο Έλληνα ιστορικό, συγκρούστηκαν η Αθήνα και η Σπάρτη: Αυτό που έκανε αναπόφευκτο τον πόλεμο ανάμεσα στις δύο ισχυρές πόλεις, κατά τον Θουκυδίδη, ήταν η άνοδος της αθηναϊκής ισχύος και ο φόβος που αυτή προκάλεσε στην Σπάρτη. Ο ίδιος προειδοποιεί ότι είναι η ίδια δυναμική που ωθεί τις ΗΠΑ και την Κίνα σε έναν πόλεμο που καμία από τις δύο πλευρές δεν θέλει πραγματικά. Ο Άλισον το χαρακτηρίζει αυτό «η Παγίδα του Θουκυδίδη» (Thucydides Trap), και είναι κάτι που προκαλεί έντονους προβληματισμούς στην κυβέρνηση Τραμπ.
Μεταξύ των στενών συνεργατών του Τραμπ πάνω στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής οι οποίοι θεωρούνται ειδικοί στον Θουκυδίδη είναι ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Χ.Ρ. ΜακΜάστερ (στρατηγός του αμερικανικού στρατού), ο οποίος έχει χαρακτηρίσει το έργο του Θουκυδίδη «βασική ύλη» ως στρατιωτικό κείμενο (το έχει μάλιστα διδάξει σε σπουδαστές και χρησιμοποιεί επανειλημμένα αποσπάσματα σε ομιλίες και άρθρα του) και ο υπουργός Άμυνας, Τζέιμς Μάτις (απόστρατος στρατηγός των Πεζοναυτών), που, κατά τον Άλισον, γνωρίζει άψογα τη δουλειά του αρχαίου Έλληνα ιστορικού.
Μεταξύ των άλλων μελών της κυβέρνησης Τραμπ που συγκαταλέγονται στους «φαν» του Θουκυδίδη περιλαμβάνεται η ιδιαίτερα αμφιλεγόμενη φυσιογνωμία του Στιβ Μπάνον, επικεφαλής στρατηγιστή του Λευκού Οίκου και πρώην επικεφαλής της ενημερωτικής ιστοσελίδας Breitbart (η οποία έχει χαρακτηριστεί ακροδεξιά). Στην περίπτωσή του, ο Μπάνον φαινόταν ιδιαίτερα γοητευμένος από τη Σπάρτη – κάτι το οποίο έχουν επιβεβαιώσει παλαιότεροι συνεργάτες και συνάδελφοί του, ενώ ο ίδιος σε άρθρο του το 2016 παρομοίαζε την αντιπαράθεση ανάμεσα στο Breitbart και το Fox News με τον Πελοποννησιακό Πόλεμο, με το Breitbart στον ρόλο της πειθαρχημένης στρατιωτικής κοινωνίας της Σπάρτης ενάντια στην παρακμάζουσα/ εκφυλισμένη Αθήνα/ Fox. Ακόμη, και ο Μάικλ Άντον, εκπρόσωπος του συμβουλίου εθνικής ασφαλείας, έχει μελετήσει τον Θουκυδίδη.
Όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα του Politico, ο ίδιος ο Τραμπ δεν έχει δώσει δείγματα ότι ενδιαφέρεται για τη δουλειά του Αθηναίου ιστορικού- ωστόσο πιθανώς να ενέκρινε/ εγκρίνει την επιρροή του στους συνεργάτες του, καθώς ο Θουκυδίδης θεωρείται πατέρας της «ρεαλιστικής» σχολής στις διεθνείς σχέσεις, η οποία διέπεται από την άποψη ότι τα έθνη δρουν με βάση το πραγματιστικό τους συμφέρον, χωρίς να ενδιαφέρονται πολύ για ιδεολογίες, αξίες ή ηθική. «Ήταν ο δημιουργός της realpolitik» λέει ο Άλισον, υποδεικνύοντας την κυνική διάσταση του Μηλιακού Διαλόγου, όπου το συμπέρασμα του Αθηναίου πρεσβευτή είναι πως οι έννοιες του σωστού και του λάθους δεν έχουν νόημα μπροστά στη δύναμη, καθώς, στο τέλος, οι δυνατοί κάνουν αυτό που θέλουν και οι αδύναμοι το υφίστανται (κάτι που, σύμφωνα με το Politico, ταιριάζει στον τρόπο σκέψης του Ντόναλντ Τραμπ).
Τους τελευταίους μήνες, τόσο ο Μάτις όσο και ο ΜακΜάστερ έχουν δημόσια αναφερθεί στον Θουκυδίδη αναλύοντας τους παράγοντες που ωθούν τις χώρες στη σύγκρουση. «Οι άνθρωποι πολεμούν σήμερα για τους ίδιους λόγους που υπέδειξε ο Θουκυδίδης πριν από 2.500 χρόνια: φόβος , τιμή και συμφέρον» έγραψε ο ΜακΜάστερ σε άρθρο του τον Ιούλιο του 2013 στους New York Times το οποίο ζητούσε να δοθεί μια πιο ιστορική οπτική στις στρατιωτικές προκλήσεις. Ο Μάτις, επίσης, έχει αναφερθεί και αυτός στον «φόβο, την τιμή και το συμφέρον» - επίσης, ερωτηθείς από έναν γερουσιαστή για την «Παγίδα του Θουκυδίδη», αν και δεν φάνηκε να ασπάζεται τη θεωρία ότι οι ΗΠΑ και η Κίνα είναι σε τροχιά σύγκρουσης, είπε πως «θα πρέπει να διαχειριστούμε τον ανταγωνισμό ανάμεσα σε εμάς και την Κίνα» και πως οι ΗΠΑ θα πρέπει να «διατηρήσουν πολύ ισχυρές ένοπλες δυνάμεις, ώστε οι διπλωμάτες μας να διαπραγματεύονται πάντα από θέση ισχύος όταν έχουμε να κάνουμε με μια ανερχόμενη δύναμη».
http://www.huffingtonpost.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου